Παρασκευή 17 Οκτωβρίου 2014

Ηχεία Subwoofers


Τα subwoofers είναι σχεδιασμένα να αναπαράγουν τις χαμηλότερες νότες του μουσικού φάσματος (χαμηλές ακουστικές συχνότητες γνωστές σαν μπάσα).
Mέσω του cross over απομονώνονται οι μπάσες συχνότητες και οδηγούνται στο subwoofer το οποίο αναπαράγει τις χαμηλές συχνότητες που λείπουν από τις συχνότητες των άλλων ηχείων (woofer – middle – tweeter).
Η ιστοσελίδα  earthquake sound λέει ότι παράγει  Subwoofers  με frequency response από 17Hz έως 120Hz

Yπάρχουν δυο τύποι Subwoofers:
  •   Passive Subwoofers (Παθητικά)
  •    Active ή Powered Subwoofers (Ενεργά)

Η διαφορά τους είναι ότι τα Active ή Powered Subwoofers  έχουν δικό τους ενισχυτή ανεξάρτητο από τα υπόλοιπα ηχεία, ο οποίος είναι κατασκευασμένος για να παρέχει μεγάλη ισχύ . 
Επειδή λοιπόν τα subwoofers απαιτούν μεγάλη ισχύ για να μην επιβαρύνεται ο κοινός ενισχυτής που τροφοδοτεί και τα υπόλοιπα ηχεία (woofermiddle tweeter) έχει επικρατήσει το subwoofer να είναι Active.
Κατά κανόνα λοιπόν τα περισσότερα κύρια μεγάφωνα ενός στερεοφωνικού είναι παθητικά ενώ τα subwoofers έχουν ενισχυτή για να μη  ‘’κλέβουν’’ ισχύ από το stereo συγκρότημα.

Πλήρεις λεπτομέρειες στο νέο άρθρο :Βασικές γνώσεις για τα Subwoofers: εδώ:

Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2014

Flight Cases - Βαλίτσες Συσκευών Audio

Flight Cases
Για τα μηχανήματα Audio (ενισχυτές , small portable PA, projectors , κονσόλες, Ηχεία, εφφέ σε rack , stands, ανταλλακτικά , καλώδια,  εργαλεία…. )οι κατασκευαστές τηρούν ένα πρωτόκολλο και το μήκος τους , τουλάχιστον για τα επαγγελματικά audio ,είναι σχεδόν 100% το ίδιο αν και τα μηχανήματα είναι διαφορετικής προέλευσης και κατασκευής.  Ο λόγος είναι τα μηχανήματα αυτά να μεταφέρονται με ασφάλεια αλλά και ευκολία στα διάφορα ταξίδια που κάνουν οι μουσικοί με τους τεχνικούς (Μουσικοτεχνολόγους , Ηχολήπτες , Ηλεκτρονικούς , Ηλεκτρολόγους).
Αυτά λοιπόν τα audio τοποθετούνται σε ειδικά κουτιά , ελαφρού βάρους ,που λέγονται Flight Cases.
Τα audio ,που τοποθετούνται σε rack amount , καταλήγουν στην άκρη του σασσί τους σε υποδοχές που προσαρμόζονται να βιδώνουν στα  Flight Cases για μεγαλύτερη ασφάλεια.

Καλόν είναι όταν αγοράζουμε επαγγελματικές Audio συσκευές να αγοράζουμε και το δικό τους Flight Case.




Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

Καλώδια κυρίως για Data Transmission

Καλώδια κυρίως για Data Transmission 


Θυμάμαι τα Ribbon μεγάλου μήκους στον ΟΤΕ πάνω σε σχάρες που θεωρούνταν καλός μεζές για ποντίκια που μάλιστα έτρωγαν το περίβλημα με τέτοιο τρόπο που έφτιαχναν διάφορα καλλιτεχνικά σχέδια.....

Δείτε και τα σχετικά άρθρα:
Καλώδια για audio – Γενικά :  ΕΔΩ :
Καλώδια Balanced - Unbalanced Stereo -Mono : ΕΔΩ :
Καλώδια διασύνδεσης ηχείων : ΕΔΩ :
Επιχρυσωμένα connectors ΕΔΩ :
SpeakON καλώδια : ΕΔΩ :
Καλώδια OFC : ΕΔΩ :


Καλώδια OFC

Τι είναι το Oxygen-Free Cable (OFC);

Ακόμα και το καλώδιο καθαρού χαλκού πιθανόν να έχει εγκλωβισμένους θύλακες οξυγόνου που με την πάροδο του χρόνου γίνονται μεγαλύτεροι και προξενούν οξείδωση που είναι η αιτία μικρότερης αγωγιμότητας του καλωδίου.
Αν λοιπόν το καλώδιο σας είναι γνωστού οίκου με εγγύηση ότι είναι OFC τότε υπάρχει εγγύηση για μια ζωή. Μια καλή εταιρεία επίσης μαρκάρει ανά μέτρο το καλώδιο (χρήσιμο ειδικά αν θέλουμε εγκατάσταση με ίδιου μήκους καλώδια)


Δείτε και τα σχετικά άρθρα:
Καλώδια για audio – Γενικά :  ΕΔΩ :
Καλώδια Balanced - Unbalanced Stereo -Mono : ΕΔΩ :
Καλώδια διασύνδεσης ηχείων : ΕΔΩ :
Επιχρυσωμένα connectors ΕΔΩ :
SpeakON καλώδια : ΕΔΩ :

Καλώδια Data Transmission ΕΔΩ :

Καλώδια διασύνδεσης Ενισχυτή - Ηχείων


Τα ηχεία δυνατόν να έχουν XLR , TRS ή RCA κυψέλες εισόδου .
·         Οι είσοδοι  XLR και  TRS  είναι balanced ενώ
·         οι είσοδοι  RCA unbalanced.
Ο ενισχυτής ( η κονσόλα σου) δυνατόν να έχει εξόδους :
·         TS unbalanced για στάθμες nominal +4dbu (Για ηχεία αλλά και για οδήγηση των εισόδων ενισχυτών monitors)
·         XLR  balanced για στάθμες  μεγαλύτερες από +4dbu
Ποιότητα καλωδίου διασύνδεσης ενισχυτή – ηχείου

Η ποιότητα του καλωδίου σίγουρα επηρεάζει την ποιότητα του ήχου. Η ποιότητα εξαρτάται από το AWG που αναφέρεται στην διατομή του χάλκινου σύρματος στο καλώδιο. Όσο μικρότερος ο αριθμός AWG τόσο μεγαλύτερη η διατομή.
Γενικά μιλώντας για τα ηχεία χρησιμοποιείται καλώδιο 12 – 16 AWG με το 16 AWG για μήκη μικρότερα των 15 μέτρων. Αλλά για σιγουριά χρησιμοποιείτε λίγο μεγαλύτερης διατομής.
Όμως η διατομή δεν είναι το μοναδικό που επηρεάζει την ποιότητα. Ο καθαρός χαλκός δίνει μεγαλύτερη ποιότητα από τον αναμεμιγμένο με άλλα μέταλλα. Αυτή η ανάμιξη κάνει το καλώδιο φθηνότερο όμως επηρεάζει την αγωγιμότητα του. Μικρότερη αγωγιμότητα σημαίνει μεγαλύτερη αντίσταση – άρα μεγαλύτερη πτώση τάσεως επί του καλωδίου άρα μικρότερη τάση στο ηχείο άρα αυτό ακούγεται λιγότερο δυνατά.


Η ανωτέρω εταιρεία κατασκευής καλωδίων για συνδέσεις ενισχυτών – ηχείων διαφημίζει το 4-κλωνο καλώδιο 4S8 σαν το κατάλληλο για bi-wiring σε συνθέσεις bi-amping.
Βλέπουμε ότι μέχρι τα 10 μέτρα το insertion loss (εξασθένηση) είναι περίπου μηδέν (αλλά ακόμα και το καλύτερο της να εγκαταστήσετε –το 4S11 - που το συστήνει για sub-woofers για μεγάλες διαδρομές η βελτίωση θα είναι αμελητέα).

Το insertion loss σε ένα καλώδιο εξαρτάται από τη διατομή του. Όσο μεγαλύτερος ο αριθμός AWG τόσο μικρότερο το insertion loss. Πχ το 24 AWG έχει μικρότερο insertion loss από το 26 AWG.

Επίσης το χάλκινο πολύτριχο (stranded) έχει από 20 – 30% περισσότερο insertion loss από το χάλκινο μονόκλωνο (solid).
Παράγοντες που καθορίζουν τη σωστή λειτουργία του ηχείου

Ένας κύριος συντελεστής που καθορίζει τη σωστή λειτουργία του μεγαφώνου είναι η αντίσταση που συμπεριλαμβάνεται στο κύκλωμα του μεγαφώνου που είναι:


  • Το καλώδιο μεταξύ των ακροδεκτών ενισχυτή – μεγαφώνου
  • Η σύνθετη αντίσταση του ενισχυτή
  • Η αντίσταση του μεγαφώνου

     Η αντίσταση που παρουσιάζουν κατά την επαφή τα plug & jack connectors  (αν είναι καθαρά-χωρίς οξείδωση , αν είναι από διαφορετικά μέταλλα επηρεάζονται ευκολότερα από οξείδωση, αν το ελατήριο ασκεί τη σωστή πίεση, ) και η αντίσταση του audio ενισχυτή θεωρούνται –υπό κανονικές συνθήκες- πολύ μικρές. 
    Σημείωση: Σήμερα πολλές εταιρείες πωλούν έτοιμα καλώδια συνδέοντας τους  αγωγούς του καλωδίου με τα plugs ή jacks  με τη νέα μέθοδο συγκόλλησης (ultrasonic welded method - δείτε ΕΔΩ :) αντί με τη μέχρι τώρα γνωστή με το κολλητήρι και καλάϊ (μόλυβδος-κασσίτερος...) (soldered method). 


     Επομένως οι συντελεστές που απομένουν είναι η σύνθετη αντίσταση του μεγαφώνου και η αντίσταση του καλωδίου διασύνδεσης.

    Σύνθετη αντίσταση του μεγαφώνου

    Η καμπύλη impedance της ανωτέρω καμπύλης είναι ενός μικρού συστήματος (2-way)  μεγαφώνων (woofer + tweeter) στα 4 Ohm.

     Όπως αναλύσαμε ΕΔΩ η αντίσταση αυτή μεταβάλλεται με τη συχνότητα. Έτσι στην περιοχή των 20Hz είναι η χαμηλότερη 4,7 ohms , στους 300Hz είναι 4 ohms και στους 11kHz είναι 5,9 ohms. Η μέγιστη είναι 20 ohms στους 125Hz και 28 ohms στους 2500Hz.

    Αντίσταση Καλωδίου σύνδεσης ενισχυτή - ηχείου


    Τι όμως θα συμβεί αν η αντίσταση καλωδίου σύνδεσης ενισχυτή – ηχείου είναι πολύ υψηλή ;

    Το οφθαλμοφανές είναι ότι έχουμε απώλεια ισχύος (πτώση τάσεως  επί του καλωδίου) με αποτέλεσμα το ηχείο να παίζει λιγότερο δυνατά (αυτό όμως δεν είναι μεγάλο πρόβλημα αφού μπορεί να αντισταθμιστεί από το volume του ενισχυτή). Το πιο σπουδαίο είναι τότε ότι – αφού αυτή η υψηλή η αντίσταση του καλωδίου είναι εν σειρά με το ηχείο- ο ενισχυτής συμπεριφέρεται σαν πηγή ρεύματος που σημαίνει ότι η Απόκριση Συχνότητας (δείτε και το άρθρο ΕΔΩ: ) θα τείνει να ακολουθεί τις μεταβολές της σύνθετης αντίστασης του ηχείου.


    Φυσικά , διαφορετικά ηχεία θα έχουν διαφορετική καμπύλη impedance ανάλογα με το σχεδιασμό του crossover και από το αν το ηχείο είναι σύστημα : single wide-range driver, 2-way, 3-way, 4-way.

    Δείτε και τα σχετικά άρθρα:
    Καλώδια για audio – Γενικά :  ΕΔΩ :
    Καλώδια Balanced - Unbalanced Stereo -Mono : ΕΔΩ :
    Επιχρυσωμένα connectors ΕΔΩ :
    SpeakON καλώδια : ΕΔΩ :
    Καλώδια OFC : ΕΔΩ :

    Καλώδια Data Transmission ΕΔΩ :

    Καλώδια για Audio - Γενικά

    Παράγοντες επιλογής καλωδίου
    Οποιοδήποτε καλώδιο επώνυμο (με προδιαγραφές) κάνει εξ ίσου καλά τη δουλειά με οποιοδήποτε άλλο της ίδιας προδιαγραφής (πχ το ίδιο AWG ,αν είναι OFC,…..). Οπότε επιλέγοντας κάποιο μεταξύ ομοίων προδιαγραφών ο  παράγοντας επιλογής είναι:
    • Το κόστος για το ίδιο μήκος.
    • Η αξιοπιστία του κατασκευαστή  στο κατά πόσον αυτά που αναφέρονται ως προδιαγραφές του καλωδίου ισχύουν ή όχι αλλά και του προμηθευτή (τυχόν προμήθεια μαϊμού καλωδίων).
    Ας έχουμε λοιπόν υπ' όψη και τους παρακάτω παράγοντες :

    Οξείδωση του καλωδίου

    Όλα οξειδώνονται με το πέρασμα του χρόνου (εκτός του χρυσού – να γιατί έχουμε επαφές επιχρυσωμένες)- τα οξείδια του χαλκού πχ καθίστανται λιγότερο αγώγιμα από τον χαλκό.
    Η οξείδωση επηρεάζει την εξωτερική επιφάνεια του μετάλλου και  πολλές φορές δεν είναι ορατή με γυμνό μάτι
    Τα οξείδια των μετάλλων συμπεριφέρονται τις περισσότερες φορές διαφορετικά από το ίδιο το μέταλλο (τα οξείδια του χαλκού είναι λιγότερο αγώγιμα από τον χαλκό, ενώ του ασημιού έχουν περίπου την ίδια αγωγιμότητα με το ασήμι)

    επιδερμικό φαινόμενο

    Η πυκνότητα του ρεύματος σ’ έναν αγωγό είναι μέγιστη στην επιφάνεια του αγωγού και ελαχιστοποιείται στο κέντρο του. Σε συνδυασμό με την οξείδωση του αγωγού καταλαβαίνουμε  την σπουδαιότητα της οξείδωσης, αφού το οξειδωμένο τμήμα του αγωγού μεταφέρει το σήμα. Προσοχή όμως στις διαφημίσεις. Τα οξειδωμένα καλώδια χαλκού που μεταφέρουν αναλογικό ηχητικό σήμα δεν το επηρεάζουν γιατί είναι σήμα χαμηλής συχνότητας (πχ τα παλιά γυμνά καλώδια χαλκού-πάντα οξειδωμένα-μετέφεραν το ηχητικό σήμα μέχρι και 14 χιλιόμετρα με ελάχιστη εξασθένηση αλλά και αργοτερα φερεσυχνικά συστήματα FDM φάσματος 60 to 108 KHz ). Αν όμως πρόκειται για μεγάλης συχνότητας σήματα (HF) ή ψηφιακά  σήματα εκεί θα υπάρχει επηρεασμός.

    Προσμίξεις καλωδίου

    Οι προσμίξεις αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά του καλωδίου

    Συμπέρασμα:

    Μη ξοδεύετε μεγάλα  ποσά σε καλώδια ήχου παρασυρόμενοι από διαφημιστικά ότι  είναι φτιαγμένα από υπερ- υλικά ή έχουν τέλειες καθαρότητες.
    Αυτό που επηρεάζει τον ήχο περισσότερο από την οξείδωση ,το επιδερμικό φαινόμενο και τις προσμίξεις του είναι :
    Κατά την σύνδεση του με συστήματα audio να προσέχουμε να συνδεθούν σφιχτά ή τα βύσματα να είναι καθαρά ή να μην υπάρχει ‘ψυχρή’ κόλληση καλωδίου με το βύσμα/κυψέλη, ή μήπως κάπου έχει εσωτερικό ‘’σπάσιμο ‘’ που δεν φαίνεται με γυμνό μάτι.




    Δείτε και τα σχετικά άρθρα:
    Καλώδια Balanced - Unbalanced Stereo -Mono : ΕΔΩ :
    Καλώδια διασύνδεσης ηχείων : ΕΔΩ :
    Επιχρυσωμένα connectors ΕΔΩ :
    SpeakON καλώδια : ΕΔΩ :
    Καλώδια OFC : ΕΔΩ :

    Καλώδια Data Transmission ΕΔΩ :

    Σάββατο 31 Μαΐου 2014

    USB Music Streamer

    HRT (High Resolution Technologies) - MUSIC STREAMER

    Το MUSIC STREAMER πχ ΕΔΩ  μετατρέπει το computer / laptop σε high-resolution πηγή audio . Απλά συνδέεις το computer σου στη μια μεριά (στο USB του MUSIC STREAMER) και το hi-fi σύστημα σου στην άλλη μεριά (στις analogue outputs ) και το μικρό αυτό HRT κάνει την digital-to-analogue conversion. Είναι συμβατό με 24Bit/96kHz tracks!( δηλαδή μπορεί να χειριστεί 24-bit αρχεία στους 96kHz μέσω USB – δηλαδή υποστηρίζει μεγάλη δειγματοληψία αν και δύσκολα βρίσκεις τέτοια αρχεία).


    Βέβαια αν έχεις πολλαπλές πηγές που απαιτούν conversion τότε αντ’ αυτού κάτι σαν το Cambridge Audio DacMagic  - με standard digital (coaxial ή optical)  RCA  και  USB εξόδους- θα ήταν καλύτερα επειδή αυτό βελτιώνει την audio performance από όλες τις ψηφιακές σου συσκευές επιτρέποντας να κάνεις τα: computer, TV, Blu-ray player και άλλες συσκευές μέρος του Hi-Fi συστήματος σου.

    Παρασκευή 11 Απριλίου 2014

    Pitch - Pitch shifting - Transporto


    Pitch
    Τι σημαίνει Pitch (Τονικό ύψος) στη μουσική και στα audio συστήματα;
    Το Pitch στη μουσική αναπαριστάνει τη θεμελιώδη συχνότητα ενός ήχου που ακούμε και αναφέρεται στο υψηλό ή χαμηλό τονικό ύψος που έχουν οι νότες στο πεντάγραμμο. Δείτε ΕΔΩ ένα διαδραστικό site με πίνακα με τα μουσικά  pitches

    Όμως το Pitch ορίζεται και σαν ένα από τα 3 χαρακτηριστικά του ήχου:

    ·         Τη συχνότητα (frequency),

    ·         την ένταση (loudness ή volume) και

    ·         την χροιά (timbre ή sound color).

    Ένα μουσικό κομμάτι όμως σχεδόν πάντα περιέχει συνδυασμούς των:
    pitch,timbre, rhythm, loudness, tempo, μελωδίας και αρμονίας (συγχορδίες).

    Αυτά τα χαρακτηριστικά συνδυάζονται και δημιουργούν μια τεράστια διαφορετικότητα στη μουσική (από πχ μουσική με απλά αφρικανικά τύμπανα έως μουσική πχ Bach).

    Αν το παραγόμενο pitch από κάποιο όργανο είναι απλή θεμελιώδης συχνότητα χωρίς αρμονικές (πχ το παλιό διαπασών κουρντιστήρι tuning fork , η ‘σφυρίχτρα’ τόνου Α , το ξυλόφωνο , κάποια είδη τυμπάνων, τα vibraphone και orchestra bells )τότε οι έννοιες pitch και συχνότητα συμπίπτουν.

    Όμως τα περισσότερα όργανα καθώς και οι ανθρώπινες φωνές εμπεριέχουν εκτός από τη θεμελιώδη και αρκετές αρμονικές συχνότητες. (Harmonics - πολλαπλάσια της θεμελιώδους).


    Μάλιστα δε η θεμελιώδης μπορεί να αφαιρεθεί και οι ακροατές να συνεχίζουν να ακούν την ίδια νότα (το λεγόμενο φαινόμενο ’missing fundamental’’. Γι αυτό και θεωρείται ψυχοακουστικό χαρακτηριστικό του ήχου.

    Όταν λοιπόν τροποποιήσουμε το pitch (Μέθοδος Pitch Shifting-βλέπε παρακάτω), η ακουστική υφή αλλάζει ουσιωδώς. Έτσι έχουμε εφαρμογές όπου γίνεται Pitch Shifting για να:

    ·         καμουφλάρουμε τη φωνή ενός ανδρικού ή γυναικείου φύλου,

    ·         να διορθώσουμε τις συχνότητες μουσικών οργάνων ή

    ·         να κάνουμε ανεπαίσθητους ήχους ακουστούς.

     
    Ταχύτητα συσκευών audio

    Τα παλιά πικάπς είχαν 3 ταχύτητες: 

    ·         78.26 rpm για τους παλιούς shellac records,

    ·         45 rpm για τους μικρούς δίσκους και

    ·         33 1/3 rpm για τους μεγάλης διάρκειας.

    Η ταχύτητα τους έπρεπε να είναι ακριβής αλλιώς :

    ·         αν ήταν αργή το pitch ανέβαινε

    ·         αν γρήγορη το pitch έπεφτε.

    Τα σημερινά USB πικάπς και ειδικά τα φτηνά καθώς και τα παλιά φτηνά κασετόφωνα δεν είναι και τα καλύτερα (προβλήματα στις κεφαλές αλλά και προβλήματα ταχύτητας) για την ακριβή ψηφιοποίηση του ήχου.

    Αναφέρομαι σε χρήστες που ανεβάζουν (έτσι κάνει μεγάλος αριθμός χρηστών ) στο Youtube ελληνικά τραγούδια με τέτοια USB πικάπς προβληματικά ή ψηφιοποίηση τραγουδιών μέσω τέτοιων φτηνών κασετοφώνων (που η ταχύτητα τους μπορεί να είναι  υψηλότερη ή χαμηλότερη από την κανονική όμως συνήθως διατηρείται ‘’σταθερή’’).

    Μπορώ να πω ότι είμαι αρκετά σίγουρος  ότι με τέτοια audio συσκευή έγινε uploading στο Youtube ‘’Το βάλς της μοναξιάς’’ με τον Φ. Πολυμέρη https://www.youtube.com/watch?v=dRoAMGh5M_I

    Βέβαια δεν αποκλείω το παίξιμο στη δύσκολη τονικότητα C#m στο βαλσάκι αυτό να οφείλεται σε δεξιοτεχνία του κιθαρίστα. Όσο για περίπτωση χρήσης καποτάστο στο 4ο τάστο και παίξιμο σε Am (C#m) ή κούρδισμα της κιθάρας κατά 1 ημιτόνιο κάτω και παίξιμο του σε Dm δεν το θεωρώ εγώ ότι συμβαίνει στο συγκεκριμένο τραγούδι γιατί ακούω τον ήχο πολύ ‘’λαμπερό’’ (ήχο που δίνουν τα open chords) ή πιθανόν ο χρήστης που το ανέβασε , για δικούς του λόγους, το έκανε pitch shifting...
    Έχω επίσης την εντύπωση ότι αν οι δίσκοι είναι της δεκαετίας του 40 ή του 50 {Primitive phonographs which used idler wheels sometimes had very high wow and flutter....}τότε υπάρχει περίπτωση να επιτείνεται το πρόβλημα και έχουμε φαινόμενα ‘’τρανσπορτο’’ μέχρι και αρκετά cents - λίγα cents λόγω κατασκευής δίσκου και τα υπόλοιπα λόγω προβληματικής ταχύτητος πικάπ .

    Παραδείγματα τέτοιου ‘’τρανσπορταρίσματος’’

    Βρήκα στο αρχείο μου μια κασέτα (περίπου από το 1980) όπου τότε σχεδιάζαμε με φίλο ακορντεονίστα να παίξουμε κάπου (σε Φιλανθρωπικό Ίδρυμα – όπως πάντα) και  του ζήτησα να μαγνητοφωνήσει το ρεπερτόριο ώστε να κάνω πρόβα με την κιθάρα μου.

    Διαπίστωσα τότε ότι όλες οι μελωδίες που ηχογράφησε παίζοντας το ακορντεόν, μαγνητοφωνήθηκαν περίπου κατά 1 ημιτόνιο πάνω.

    Πιο απλά μπορούμε να πούμε ότι το μοτέρ του  κασετόφωνου του ακορντεονίστα είχε μεγαλύτερη ταχύτητα απ’ ότι το δικό μου.

    Αυτό μοιάζει με το effect Pitch/time shifting που υλοποιείται με αντικατάσταση της ηχητικής κυματομορφής  από μια άλλη διαφορετικής όμως ταχύτητος απ’ ότι καταγράφτηκε.

    Ακούστε εδώ 2 τέτοια αποσπάσματα :

    ·         το ‘’Χρυσοπράσινο Φύλλο’’ που ενώ παίχτηκε με το ακορντεόν του φίλου μου σε D ‘’τρανσπορταρίστηκε’’ κοντά στο Eb λόγω ‘’φτηνιάρικου’’ κασετοφώνου και

    ·         το ‘’Τα Κύθηρα’’ που ενώ παίχτηκε σε Am ‘’τρανσπορταρίστηκε’’ κοντά στο Bbm:



     ή δείτε τα ανωτέρω αποσπάσματα που τα ανέβασα στο Youtube και έχουν αυτό το ''τρανσπορτάρισμα'':
    https://www.youtube.com/watch?v=UDfpZ9J3GQI

    Υπάρχουν όμως και hardware όπως τα Electronic speed control s όπου πχ ένας τόνος των 1000Hz χωρίς αυτά μπορεί να ακούγεται ,αν το πικάπ είναι καλό, πχ σαν 993 Hz - να δίνει Speed Stability:  +/- 0.1% ή αν δεν είναι καλό , με το Electronic speed control  να δίνει Speed Stability: +/- 0.001%.

    Παραπάνω έγραψα τη λέξη ‘’τρανσπορταρισμένες’’ θέτοντας την μέσα σε εισαγωγικά γιατί το Pitch shifting υλοποιεί αντικαταστάσεις κυματομορφής  από λίγα cents (1 ημιτόνιο = 100 cents) μέχρι όσα ημιτόνια θέλουμε αλλά λαμβάνοντας υπ’ όψη και τα χαρακτηριστικά του ήχου που ανέφερα στην αρχή του άρθρου (τις αρμονικές των νοτών).

    Εγώ πχ κάνω συχνά Pitch shifting με το software CyberLink Wave Editor  για instrumental –  ειδικά για τις φυσαρμόνικες μου αλλά και για σόλο με την κιθάρα μου.
    Δείτε και μια τέτοια αλλαγή τόνου :

    Όταν πχ θέλω να μάθω ένα ταξίμ ή μια εισαγωγή σε μια συγκεκριμένη τονικότητα διαφορετική όμως απ’ αυτή που κυκλοφορεί στα CDs στο εμπόριο ή σε τονικότητα φυσαρμόνικας που δεν κατέχω (κυκλοφορούν 36 τονικότητες -από 12 ματζόρε, μινόρε φυσικό , μινόρε αρμονικό -φυσαρμόνικων  στο εμπόριο και δεν έχω δυνατότητα να τις αγοράσω όλες). 

    Πχ ακούστε ΕΔΩ ένα μικρό ηχητικό απόσπασμα από το ‘’Μινόρε της Αυγής’’ όπου από Am που ξεκινά το μετατρέπω με Pitch shifting σε BbmBmCm . Ομοίως θα μπορούσα το ίδιο ηχητικό απόσπασμα να το κατεβάσω σε AbmGmF#mFm - Em . 

    ή δείτε το video μου , στο οποίο δείχνω , εκτός από το παράδειγμα με το βαλσάκι και Pitch Shifting σε απόσπασμα του ‘’Μινόρε της Αυγής’’ από Am : 

    • σε χαμηλότερους τόνους Abm και Gm
    • αλλά και σε υψηλότερους τόνους Bbm, Bm και Cm.
    http://youtu.be/3Ffqe-ZMKVY

    Αλλαγή ταχύτητας σ’ ένα audio clip
    Πολλά software , όπως το CyberLink Wave Editor  , έχουν τη δυνατότητα αλλαγής της ταχύτητας (διάρκειας) σ’ ένα audio σήμα χωρίς να επηρεάζεται το pitch. Έτσι πχ έχετε τη δυνατότητα να μάθετε πχ ένα ταξίμ ή μια εισαγωγή με πολύ μικρή ταχύτητα.
    Εδώ φαίνεται αλλαγή της ταχύτητας ένός audio clip κατά 2 φορές και κατά 0,5 φορές με το software: CyberLink Wave Editor .
    Δείτε πως αλλάζει το φωτισμένο μέρος στο οποίο έχω αλλάξει την ταχύτητα.
    Όταν είναι 2χ τότε μικραίνει ο χρόνος , όταν είναι 0,5x μεγαλώνει ο χρόνος στην κυματομορφή.


    Το pitch shifting είναι ακριβώς το αντίθετο .Δηλαδή αλλαγή του pitch (High Pitch πχ φωνή παιδιού - low Pitch πχ βαθιά φωνή ανδρός - Να μη συγχέονται με το loud /soft) χωρίς να επηρεάζεται η ταχύτητα. Βέβαια με το ίδιο software μπορούμε να αλλάξουμε ταυτόχρονα και την ταχύτητα και το pitch, όπως δείχνω στο παρακάτω video μου:

    Αλλαγή Pitch Shifting και ταυτόχρονα Speed Changing


    Χρήση όταν πχ θέλω να μάθω ένα ταξίμ ή μια εισαγωγή σε μια συγκεκριμένη τονικότητα διαφορετική όμως απ' αυτή που κυκλοφορεί το τραγούδι στα CDs στο εμπόριο ή με χαμηλότερη ταχύτητα ώστε να εκπαιδευτώ ταχύτερα.



     Δείτε στο Youtube επεξήγηση για Pitch Shifter ΕΔΩ :

    Υλοποίηση του Pitching
    Το Pitch-shifting, ή και το  transporto είναι κάτι που γίνεται πανεύκολα σε όποια τονικότητα επιθυμείς αν το κομμάτι είναι σε midi file (εγώ χρησιμοποιώ καθημερινά το πρόγραμμα Midi Notate Composer). Όμως για Audio file είναι εντελώς διαφορετικό θέμα.

    Το Pitch είναι άμεσα σχετιζόμενο με τη συχνότητα έτσι αν αλλάξει το pitch σ’ ένα audio clip θα αλλάξει και το μήκος του (αφού η συχνότητα σχετίζεται με το χρόνο). Έτσι  το αποτέλεσμα θα ήταν ένα τρανσπορταρισμένο audio clip με μεγαλύτερη ή με μικρότερη ταχύτητα από το αρχικό – ότι δηλαδή συμβαίνει όταν αλλάξουμε την ταχύτητα (πχ από 33 στις 45 στροφές) στα παλιά πικάπς.

    Το πώς διορθώνεται είναι θέμα πολύπλοκο και πέραν του συγκεκριμένου άρθρου και ας αφήσουμε τους ειδικούς να σχεδιάζουν τους ειδικούς αλγόριθμους.

    Πχ το Ableton Live πρόγραμμα διαθέτει 6 διαφορετικούς pitch shifting αλγορίθμους (beats, complex, κλπ.). Παρακάτω δίνω μερικές βασικές γνώσεις:
    Αν θέλουμε να κάνουμε ένα απλό demo ενός τραγουδιού μας τότε  ανάλογα με την ποιότητα του ηχοχρώματος που θέλουμε τα μεταφέρουμε(shift pitching) μέχρι 1,5 τόνο. 


    Pitch shifting VS Τονικής Μεταφοράς (transporto)

    Το Pitch shifting είναι μια τεχνική ηχογράφησης ήχου κατά την οποία οι νότες του αρχικού pitch (μαζί με τις αρμονικές τους) ενός μουσικού κομματιού ανυψώνονται ή χαμηλώνονται (σε τονικό ύψος) .

    Στη μουσική η τονική μεταφορά αναφέρεται στη μετακίνηση των νοτών (καθαρών νοτών χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψη οι αρμονικές τους) άνω ή κάτω κατά σταθερό διάστημα.

    Computer Software vs. Manual Calculation

    Διαθέτοντας ένα από τα software  Finale, Sibelius, το τρανσπόρτο γίνεται  παιχνιδάκι

    Real-time pitch shifter

    Με την κιθάρα για να κάνουμε pitch shifting προς τα πάνω συνήθως χρησιμοποιούμε καποτάστο (capo) για να λοκάρουμε τις χορδές σ’ ένα συγκεκριμένο τάστο στο μπράτσο της κιθάρας. Αυτή η ενέργεια έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνεται το μήκος κάθε χορδής και άρα να αλλάζει η θεμελιώδης συχνότητα της και άρα να έχουμε κούρδισμα σε υψηλότερο pitch.

    Η μέθοδος είναι καλή , μέχρι κάποιο τάστο - φαινόμενο ‘’μαντολίνο’’, όμως μειώνονται τα διαθέσιμα τάστα.
    Φαινόμενο μαντολίνου
      
    Τώρα για να κάνουμε pitch shifting προς τα κάτω χαλαρώνουμε τις χορδές γεγονός που μας παίρνει χρόνο. Να γιατί στα live γεγονότα πολλοί κιθαρίστες (που έχουν και τη χρηματική άνεση) έχουν πολλές κιθάρες με διαφορετικά κουρδίσματα (καλύτερα έτοιμη κουρδισμένη παρά κούρδισμα της στιγμής).

    Πολλοί όμως αντ’ αυτού προτιμούν την Pitch shifting  digital μέθοδο που αναφέραμε παραπάνω που λειτουργεί σωστά εφ’ όσον υπάρχει ο κατάλληλος αλγόριθμος ώστε να διατηρείται η ηχητική ποιότητα της κιθάρας.

    Εξ’ ορισμού είναι μαθηματικά αδύνατον να απομονώσουμε τέλεια τις συχνότητες σ’ ένα Real-time σήμα. Όλοι οι αλγόριθμοι των διαφόρων εταιρειών προσπαθούν να προσεγγίσουν το τέλειο αποτέλεσμα.

    Το pitch-shifting είναι ένα plug in για να αλλάξουμε ένα audio pitch ώστε να γίνει τονική μεταφορά.

    Θα μπορούσαμε να ονομάσουμε την Τονική Μεταφορά "just pitching" . Όμως αν πεις ένα μουσικό να τρανσπορτάρει κάτι,  θα κάνει αλλαγή στην τονικότητα . Έτσι λοιπόν κι εγώ πιστεύω ότι , το ‘’Τρανσπόρτο’’ είναι συνώνυμο του pitch-shifting , δηλαδή αλλαγή στην τονικότητα αλλά χωρίς να ενδιαφερόμαστε για τις αρμονικές των νοτών.

    Για καθαρά πρακτικούς λόγους, κάνοντας Pitch shifting  σ’ ένα μουσικό κομμάτι, είναι ένας πρακτικός τρόπος για να εξασκηθούμε στο ίδιο τραγούδι σε διαφορετικές τονικότητες και είναι ακόμα πρακτικότερο όταν δουλεύουμε με τραγουδιστές που έχουν περιορισμένη φωνητική περιοχή.
       
    Pitch Shifting vs Frequency Shifting

    Στο pitch shifting είπαμε ότι οι συχνότητες διατηρούν τις αρμονικές τους σχέσεις. Πχ σ’ ένα σήμα με θεμελιώδη συχνότητα 1KHz και με 2 αρμονικές στους 2KHz και στους 5KHz θα μπορούσε να γίνει  pitch shift προς τα άνω μ’ έναν συντελεστή 2,5 και τότε οι τρασπονταρισμένες συχνότητες θα ήταν: 2,5KHz, 5KHz και 12,5KHz. Όμως οι αναλογίες των συχνοτήτων παραμένουν οι ίδιες όπως οι αρχικές.

    Στο Frequency Shifting, αντιθέτως, οι αρμονικες σχέσεις δεν διατηρούνται. Εδώ μετακινούνται όλες οι συχνότητες κατά μια  δοθείσα ποσότητα αντί για μουσικό διάστημα. Πχ αν στο προηγούμενο παράδειγμα ολισθήσουμε το σήμα κατά 1,5KHz η τιμή αυτή θα προστίθεται και το προκύπτον σήμα θα έχει συχνότητες που θα είναι: 1+1,5 =2.5KHz, 2+1,5 =3.5KHz και 5+1,5=6.5KHz. Οι αναλογίες αυτών των συχνοτήτων δεν είναι οι ίδιες όπως ήταν πριν εφαρμοστεί Frequency Shifting.


    Ό ήχος των 2 αυτών ,κατά Pitch Shifting και Frequency Shifting σημάτων είναι εντελώς διαφορετικός. Όμως και οι 2 τεχνικές δίνουν ευχάριστα αλλά και χρήσιμα μουσικά συμπεράσματα.